Józefa Anna
pseud.Wanda ,nauczycielka i działaczka socjalistyczna, ur.25 06 1867r. w Wilnie w rodzinie kresowej szlachty, ojciec Ludwik Roch (ur.1820) , matka Ludwika z Jamonttów (ok.1840). zmarła 4.04.1931 w Krakowie. Miała 3 braci: Macieja (ur.1866) studenta medycyny i działacza II Proletariatu, Ludwika (1872-19230) propagatora socjalizmu w Zagłębiu a w czasie wojny polsko-radzieckiej ochotnika w WP i Zygmunta (ur.1874r.), także działacza socjalistycznego. Po śmierci ojca (1876r.), jego chlebodawca książę Piotr Wittgenstein umożliwił Józefie odbycie studiów na Sorbonie w Paryżu. Wróciła do kraju z dyplomem nauczycielki języka francuskiego i przez kilka lat pracowała w Warszawie. Z powodu przeżyć osobistych wyjechała do Londynu, gdzie trwale związała się z Polską Partią Socjalistyczną. Po powrocie w r.1900 do kraju pod pseud. Wanda wypełniała najtrudniejsze zadania konspiracji najpierw w Warszawie a potem w Petersburgu by ponownie powrócić do Warszawy skąd musiała uciekać do Częstochowy. W Częstochowie pracowała dla Wydziału Bojowego PPS – Frakcja Rewolucyjna, organizując przerzut ludzi broni. Pod koniec 1907r. powróciła do Warszawy organizując tajną drukarnię przy ul.Wareckiej potem Foksal. Pod fikcyjnym nazwiskiem Anieli Wolskiej występowała jako kasjerka fikcyjnej firmy handlowej do czasu wykrycia drukarni i aresztowaniu wszystkich osób. Osadzona w więzieniu kobiecym „Serbia” przebywała w nim do kwietnia 1910r.Po zwolnieniu Wyjechała do Krakowa, gdzie pracując dla PPS borykała się z dużymi trudnościami materialnymi. W czasie pierwszej wojny światowej pracowała tam jako pielęgniarka. Niezdolna do pracy w r.1929 Otrzymała specjalne zaopatrzenie emerytalne, a w roku 1930 odznaczono ją Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Sparaliżowana przebywała w krakowskim szpitalu w którym zmarła 4.04.31.